آفتاب دل

یادداشت؛

اختلالی نو در اعتیاد دانشجویان به اینترنت

مهم ترین ویژگی های جامعه مدرن، تأثیر فزاینده ابزارهای ارتباطی آنلاین به ویژه اینترنت است، استفاده افراطی از اینترنت معمولا" با مفاهیمی مانند استفاده آسیب شناختی از اینترنت ، اختلال اعتیاد به اینترنت، وابستگی به کامپیوتر، وابستگی آنلاین، اعتیاد سایبر، استفاده بیش از حد از اینترنت و استفاده مسئله ساز از کامپیوتر، توصیف شده است.

به گزارش خبرنگار آفتاب دل، مهم ترین ویژگی های جامعه مدرن، تأثیر فزاینده ابزارهای ارتباطی آنلاین به ویژه اینترنت است، استفاده افراطی از اینترنت معمولا" با مفاهیمی مانند استفاده آسیب شناختی از اینترنت ، اختلال اعتیاد به اینترنت، وابستگی به کامپیوتر، وابستگی آنلاین، اعتیاد سایبر، استفاده بیش از حد از اینترنت و استفاده مسئله ساز از کامپیوتر، توصیف شده است. براساس مطالعات استفاده روزانه بیش از 3 ساعت از اینترنت، اختلال وابستگی به اینترنت قلمداد می شود. وابستگی به اینترنت اختلالی فیزیکی، روانی است که معیارهای تشخیصی آن با وابستگی به مواد هم پوشانی دارد انجمن روانشناسان آمریکا اعتیاد به اینترنت را الگوی استفاده از اینترنت دانسته که موج اختلال عملکردی را در پی داشته و با حالات ناخوشایند درونی از جمله تحمل علایم ترک، تمایل مداوم برای کنترل رفتار، صرف وقت قابل توجه برای امور مرتبط به اینترنت، عصبانیت، پرخاشگری و هیجان  همراه بوده و باعث کاهش افت تحصیلی ارتباطات میان فردی، می شود.

ویژگی های اینترنت

داده های بدست آمده از مطالعه نشان داد که اکثر مشارکت کنندگان از اینترنت به علت ویژگی های خاص آن استفاده می کنند. از دیدگاه مشارکت کنندگان ویژگی های اینترنت در 4 زیر طبقه "ایجاد تعامل و احساس تعلق"،  "بازی آنلاین"، "تسهیل زندگی" و "وسیله ارتباطی جهانی" قر ار گرفت. بی واسطه بودن اینترنت و ایجاد بازخورد سریع، وجود تعامل مناسب و موثر با شبکه های ارتباطی و خاصیت دوسویگی آن، تسهیل در ارتباط فردی، طرح مشکلات با افراد در دنیای مجازی و امکان صمیمی شدن با آنها، آزاد بودن در ادامه یا توقف ارتباط و برنامه ها، تنوع و جذابیت در بازیهای اینترنتی، اینترنت به عنوان وسیله ی سرگرمی و تفریحی برای تمام گروههای سنی بویژه افراد بیکار، صرفه جویی در زمان و هزینه های زندگی، آزادی از زمان و مکان، ظرفیت زیاد و نامحدود آن، وسیله ارتباطی راحت، گسترده، در دسترس و سریع، و سهولت در کسب و افزایش اطلاعات در کمترین زمان کدهایی بودند که در طبقه ی ویژگی های اینترنت قرار گرفتند. دانشجویان در این بررسی اظهار می داشتند ویژگی های اینترنت باعث انقلابی عظیم در ارتباطات شده و شکل و شمایل خاصی به آن بخشید به طوری که مولفه های تعاملی نظام سنتی را درنوردیده و به آن پایان بخشید.

انگیزه و نیازهای درونی

"تقویت ظرفیت های فردی"، "موفقیت در زندگی"، "نیازهای دوران بلوغ" و "تأثیر مثبت اینترنت بر رفتار" 4 زیر طبقه انگیزه و نیازهای درونی بودند. بسط خلاقیت و تخیل، ایجاد آرامش درونی، توسعه شایستگی های عاطفی، اخلاقی و تخصصی، افزایش اعتماد به نفس، موفقیت در رسیدن به اهداف، موفقیت در یافتن علایق، موفقیت در رسیدن به خواسته ها و نیازهای درونی، موفقیت در رفع ابهامات ذهنی، حس کنجکاوی دوران نوجوانی، نیاز به قدرت و هیجان دوران بلوغ، تغییرات خلقی و اجتماعی دوران بلوغ، کنترل اضطراب و ترس، هدفمندی و زمانبندی در کارها، تلاش برای رسیدن به مقاطع، بالاتر تحصیلی و افزایش روابط اجتماعی از جمله انگیزه ها و نیازهایی استفاده از اینترنت بودند که شرکت کنندگان در مطالعه به آن اشاره داشتند. مشارکت کنندگان بیان می کردند که جهت کسب دانش روز، پاسخ به سوالات ذهنی و به روز بودن استفاده از رسانه‌ها و فناوري‌هاي اطلاعاتي و ارتباطي امری اجتناب‌ناپذيراست. یکی از مهمترین یافته های مطالعه این بود که دانشجویان مهمترین انگیزه جهت استفاده از اینترنت را رهایی از چالشهای روانی و مشکلات زندگی از جمله بیکاری، مشکلات خانوادگی و عاطفی و در نهایت کسب آرامش درونی می دانستند.

حس ناتوانی

در این مطالعه حس ناتوانی تحت عنوان دو زیر طبقه "ضعف ویژگی های فردی" و "اجبار در استفاده از اینترنت" مورد بررسی قرار گرفت. مشارکت کنندگان در این دو حیطه مواردی مانند کمبود اعتماد به نفس، عدم تعهد و مسولیت پذیری، ضعف روابط اجتماعی و منزوی بودن، کمبود مهارت در کنترل اضطراب، استرس و خشم، فرار از واقعیت، و بیکاری و عدم اشتغال را از علل گرایش به اینترنت می دانستند. همچنین آنان عدم موفقیت در تحصیل، اختلال در امور روتین زندگی، ایجاد چالش روانی، عدم تطابق با دانش و فناوری روز و کاهش تعاملات اجتماعی را از پیامدهایی  عدم اتصال به اینترنت و قطع آن دانسته و بیان می کردند با رشد سریع دانش و تکنولوژی روز ناچار به استاده فراوان از اینترنت هستند. مشارکت کنندگان یکی از مهمترین علل گرایش به اینترنت را وجود پدیده طلاق مصنوعی در خانواده یا عدم تعامل مناسب و موثر خانواده و تنهایی می دانستند. آنان بیان می کردند که ارتباط بین اعضای خانواده و درون خانواده از حالت گسترده سنتی گذشته خارج شده و به شکل هسته ای کوچک در آمده است و افراد برای گریز از این تنهایی به سمت و سوی استفاده از اینترنت سوق داده شده بطوریکه عدم وجود اینترنت زندگیشان را سخت و خسته کننده می کند.

عوامل محیطی

"عدم حمایت سازمانها و نظام اجرایی"، "سیستم ناکارآمد اجتماعی" و "تغییر فرهنگ" 3 زیر طبقه بودند که در طبقه عوامل محیطی قرار گرفتند. فقدان سیستم آموزشی استفاده از فناوریها در مدارس و دانشگاهها، کمبود قوانین حمایتی همچون ایجاد شغل و رفع بیکاری، عدم توجه رسانه ها به این اختلال در جوانان، حضور شرکتهای متنوع خدمات اینترنتی، کمبود برنامه ها و فضاهای تفریحی، سکوت والدین در آموزش مهارتهای زندگی به فرزندان از دوران کودکی، عدم واگذاری مسولیت به فرزندان، مشغله زیاد والدین، نارسایی حمایت دوستان و بستگان، عدم تلاش والدین در به روز کردن خود با فرزندان، اختلافات خانوادگی، گرایش خانواده ها به تک فرزندی و عدم توجه به نیازهای آنان، رشد دانش و فناوری، سبک زندگی جدید و اجبار به استفاده از ابزار ارتباطی جهت تطابق فرهنگی از جمله کدهایی بودند که در زیر طبقه عوامل محیطی قرار گرفتند. دانشجویان اظهار می داشتند که نقش عوامل محیطی در سلامتی انسان و بروز بیماری های مختلف، غیر قابل اجتناب است و این عوامل باید توسط تمامی نهادهای موجود در جامعه مورد توجه قرار گیرد.

نتیجه گیری

نتایج مطالعه نشان داد که علل گرایش به اینترنت و وابستگی به آن به دلیل ویژگی های مثبت و جذاب اینترنت و هم به دلایل فردی، اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی بوده و استفاده از آن می تواند پیامدهای مثبت و منفی را به دنبال داشته باشد. ذكر علل اعتیاد به اينترنت به عنوان پیامد منفی، گوياي اين مسئله است كه در اين زمينه باید فرهنگ سازي مناسب و آموزشهای تیمی در سطح خانواده، شهر، کشور و حتی جهاني براي استفاده مؤثر و مناسب از اينترنت انجام شود. از آنجایی که هر رفتاری متأثر از عوامل محیطی و فردی است شناسایی افراد در معرض خطر اعتیاد به اینترنت و حل دلایل این اختلال به عهده خانواده ها به عنوان قویترین حمایت کننده دانشجویان، سازمانهای آموزش و پرورش، دانشگاهها، شهرداری، سازمانهای مرتبط با مسائل جوانان، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و ... می باشد. بنابراین تمامی سیاستگزاران اجرایی باید برنامه هایی را در زمینه ی پیشگیری و حل این معضل اجتمامی تدوین و اجرا نمایند.

یادداشت از ئاسو فلاحی

انتهای پیام/

برچسب ها :

نظرات کاربران :

دیدگاه های ارسالی شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد.
پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

نام	*
کد امنیتی