آفتاب دل

بافت‌های تاریخی کُردستان در تقابل سنت و مدرنیته

بافت‌های تاریخی و فرهنگی به عنوان هسته قدیمی و تاریخی دارای قابلیت‌های بالفعل و بالقوه‌اند که در صورت عدم پیش‌بینی تمهیدات لازم، موجب آسیب‌های جبران‌ناپذیر و اتلاف سرمایه‌های فرهنگی می‌شود.

به گزارش خبرنگار آفتاب دل، بافت‌های تاریخی و فرهنگی شهرها آثار گرانبهایی هستند که نشانه فرهنگ و دانش معماری و شهرسازی بومی اند و به عنوان جزئی از هویت اجتماعی هر قوم و کشوری تلقی می‌شوند.

این بافت‌ها در شهرهای ما، دربردارنده ظرافت و زیبایی و نیز روح خلاق مردمی است که طی سالیان دراز آنها را بر طبق سنن، فرهنگ و نوع معیشت خود به وجود آورده‌اند.

بافت‌های تاریخی و فرهنگی به عنوان هسته قدیمی و تاریخی دارای قابلیت‌های بالفعل و بالقوه‌اند که در صورت عدم پیش‌بینی تمهیدات لازم، موجب آسیب‌های جبران‌ناپذیر و اتلاف سرمایه‌های فرهنگی می‌شود.

اساساً محلات قدیمی شهرها به دلیل فرسودگی واحدهای مسکونی، عدم سهولت دسترسی، ضعف زیرساخت‌ها، مشکلات زیست‌محیطی، تخریب و عدم بهره‌برداری از فضا و به علت گسترش سریع و ناموزون شهر و گسست تاریخی در مسیر رکود و عقب ماندگی و حذف از زمینه و سیمای شهرها دچارشده‌اند.

علاوه بر آن، بناهای تاریخی به جامانده از دوره‌های تاریخی مختلف، جزئی از پیکره شهرها هستند زیرا دارای ارزش‌های کالبدی، عملکردی و اقتصادی هستند.

آشنایی شهرها با پدیده مدرنیته از یک‌سو و ساخت‌وسازها و توسعه کالبدی در حاشیه شهرها به صورت بی‌رویه و کنترل نشده از سویی دیگر و جایگزین شدن معماری و منظرسازی به سبک غربی به جای به‌کارگیری معماری اسلامی و الگوهای شهرسازی بومی منجر به افزایش حجم سرمایه‌گذاری‌ها در حاشیه شهرها نسبت به بافت‌های قدیمی و مرکزی شهرها شده است. از این رو محلات قدیمی به تدریج از جمعیت و سرمایه خالی شدند و بافت‌های قدیمی به‌صورت متروکه و رها باقی ماندند.

 علیرغم اینکه در حوزه شعار برای آرمان شهر سنندج مسئولین و حتی گاه مردم چیزی کم نمی گذارند و همگی در پی یک مدینه فاضله هستند اما در عمل یک سمفونی ناموزون توسط مسئولین در رابطه با سیستم جامع شهری نواخته می شود که هر یک نت خود را می نوازند و هیچ هماهنگی بین بخشی وجود ندارد.

 سیمای شهری سنندج در حال حاضر بیش ازآنکه تداعی گر یک شهر شرقی باشد ، در میان سنت ومدرنیته آن هم به شکل آمارتور معلق مانده و هر یک از بخشهای شهر بر اساس سلیقه فردی و حتی گروهی متولیان شهری رشد و حتی تولید می شود.

 
  به همان میزان که دیوارها قد می کشند محبت ،صفا و مهربانی ، آرامش و آلودگی هم نم می کشد. شهرسازان امروز ما بیش از آن که وامدار معماری اصیل ایرانی  اسلامی باشند ، مقلدکورکورانه از معماری غربی هستند که انسان و طبیعت در آنها هیچ نقشی ندارد و آهن پاره ها و دیوارهای بی جان برشاکله شهرسازی غلبه یافته است.

بسیاری از بافت‌ها در خطر از دست دادن هویت و نقش سنتی خود هستند

 «کمال‌الدین ذوالفقاری» کارشناس ارشد شهرسازی در گفتگو با خبرنگار کردتودی می گوید: متأسفانه بسیاری از این‌گونه بافت‌ها در خطر از دست دادن هویت و نقش سنتی خود هستند و چنانچه اقدامات اساسی در راستای تثبیت و دوام خصوصیات اینگونه بافت‌‌ها صورت نگیرد، فروپاشی نظام سنتی و فرهنگی مسئله‌ای دور از ذهن نخواهد بود. موضوع اساسی دیگر در مواجهه با این‌گونه بافت‌ها، توجه به احیای آن‌ها با اصل قرار دادن نیاز‌های ساکنین و افرادی است که ارتباط تنگاتنگ روانی با فضا داشته و یا می‌تواند برقرار سازند. هم‌چنین می‌توان اذعان کرد که زندگی در بافت‌‌های فرسوده به همان میزان که نیازمند هم احساس بودن با ساکنان است، نیازمند اعتقاد به بروز تغییراتی نو نیز در آنهاست.

وی ادامه داد:  محدوده بافت کهن شهر سنندج را شش محله به نام های سرتپوله، چهارباغ، میان  قلعه، آغه  زمان، قطارچیان و ژاندارمری را تشکیل می دهد و مهمترین یادگار بافت کهن سنندج بازار سرپوشیده سنتی آن است.

ذوالفقاری گفت: در هسته مرکزی شهر سنندج با انواع مشکلات و مسائل کالبدی مواجه هستیم که تغییر کاربری از مسکونی به تجاری و اداری نمادی از آن محسوب می شود که مهمترین شاخص آن کاهش سرانه  مسکونی حاکی از برون داد یا مهاجرت جمعیت ساکن آن است، بر این اساس با استفاده از ابزارهای استراتژیک و آنالیزِ یافته های مطالعات فرصت ‌ها و نقاط قوت در مقابل تهدید‌ها و نقاط ضعف، جهت تحلیل عوامل بررسی شده و دستیابی به راهکارها، حداکثر بهره گرفته شود و با کاستی از ضعف ‌ها به عنوان راهبرد توسعه و پیشرفت در تدوین چشم انداز توسعه شهر سنندج با توجه به اینکه محدوده مرکزی سنندج قطب گردشگری شهر سنندج است، با تکیه بر پتانسیل های تاریخی و عملکرد آن‌ها به عنوان قطب گردشگری شهر وارد عمل شد.

انتهای پیام/

برچسب ها :

نظرات کاربران :

دیدگاه های ارسالی شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد.
پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

نام	*
کد امنیتی